Een wrap met sprinkhanen als voorgerecht. Zonder suiker, zout of vet. Als hoofdgerecht staat er een in het laboratorium gekweekte hamburger op het menu, aangevuld met koolrabi, van een verticale boerderij net buiten de stad. En het dessert? Een romige meelwormpudding met havermelk. Pure zuivel zoals men die aan het begin van de 21e eeuw nog at, is nauwelijks meer verkrijgbaar. Welkom in het jaar 2050, een heel nieuw voedselsysteem. De voedselrevolutie die meer dan dertig jaar geleden begon, heeft de manier waarop we ons voedsel produceren en consumeren radicaal veranderd.
We hebben meer planeten nodig.
Oké, dit is slechts een scenario. Het is niet zeker in hoeverre het echt deze kant op gaat. Wetenschappers over de hele wereld zijn het er echter over eens dat we onze hele voedselketen drastisch moeten veranderen. In het jaar 2050 zijn er zo’n 10 miljard(!) monden te voeden. We weten al dat het huidige voedselsysteem niet langer houdbaar is. Laat deze korte lijst met feiten en cijfers tot je doordringen:
Met de jaarlijkse voedselconsumptie hebben we al 1,7 keer de aarde nodig om in onze behoeften te voorzien.
Landbouw beslaat 40 procent van het aardoppervlak en is een van de belangrijkste oorzaken van ontbossing
Ongeveer 20 procent van de door de mens veroorzaakte CO2-uitstoot is toe te schrijven aan deze intensieve landbouw.
Tweederde hiervan komt uit de veehouderij, de bron van het stukje vlees op je bord.
Voedsel wordt massaal verspild.
Cijfers als deze zetten je aan het denken, nietwaar? Maar het wordt nog serieuzer als we je vertellen dat een aanzienlijk deel van al het geproduceerde voedsel helemaal niet in onze mond terechtkomt. Jaarlijks gaat er ongeveer 1,3 miljard ton eetbaar voedsel verloren. Dit gebeurt deels tijdens het productieproces en deels door voedsel dat de houdbaarheidsdatum is gepasseerd. Om deze hoeveelheid te produceren hebben we 1,4 miljard hectare landbouwgrond nodig. Ter vergelijking: dat is een gebied zo groot als China. Bovendien verspillen we op deze manier 250 kubieke kilometer water, genoeg om het Meer van Genève drie keer te vullen. Bij elkaar opgeteld is voedselverspilling verantwoordelijk voor 6 procent van de individuele CO2-uitstoot.
De obesitas epidemie.
Er is nog een reden waarom we ons voedselsysteem als kapot kunnen bestempelen. Dit deel van het verhaal gaat over ons kostbaarste bezit: ons eigen lichaam. Veel van het voedsel dat mensen in hun mond stoppen, zit boordevol vet, zout en suiker. Het resultaat daarvan? Een obesitas epidemie van ongekende omvang. In een land als de Verenigde Staten heeft 70 procent van de bevolking overgewicht. Artsen zien dit als een van de grootste bedreigingen voor onze gezondheid. Het veroorzaakt chronische ontstekingen in het lichaam en maakt mensen vatbaarder voor ziekten. Het is ook een van de duurste zorgkosten. De corona pandemie heeft opnieuw aangetoond dat landen meer moeten investeren in de gezondheid en fitheid van hun burgers.
Vleesvervangers in opmars.
Naast deze obesitas epidemie zijn de gevolgen van ons kapotte voedselsysteem nog niet echt zichtbaar. Er is voedsel in overvloed, het is goedkoop en de gevolgen voor het milieu blijven buiten beeld. Maar niet alles is business as usual. Een groeiend aantal bedrijven beseft dat er iets moet veranderen. Zowel grote corporates als startups experimenteren met nieuwe manieren van voedselproductie. Dankzij Beyond Meat-technologie staat nu een veggieburger op het menu van McDonald’s. Begin dit jaar lanceerde Domino’s de groente Vegeroni Pizza. En het Zweedse Oatly heeft een wereldwijde homerun gescoord met zijn plantaardige alternatief voor koemelk. De CO2-voetafdruk van Oat Drink is 80 procent lager dan die van de dierlijke tegenhanger. Voedselverspilling tegengaan is het hoofddoel van PeelPioneers. Het bedrijf heeft zojuist de grootste schilfabriek van Europa gebouwd, in Den Bosch. Hier verwerkt het bedrijf 120.000 kilo fruitschillen per dag tot plantaardige olie, gebruikt als ingrediënten voor schoonmaakmiddelen en pulp, dat wordt gebruikt als aanvullend diervoeder voor vee.
Aanzienlijk geïnvesteerd in groente.
Je kunt wel zeggen dat dit relatief kleinschalige initiatieven zijn, die maar een paar procent van het marktaandeel uitmaken. En kijkend naar de cijfers van vandaag, klopt dat. Toch zien we nu de eerste patronen van exponentiële groei. Zo is de groenteconsumptie in Europa de afgelopen drie jaar met bijna 50 procent gestegen. De verwachte vleesschaarste zal deze ontwikkeling waarschijnlijk versnellen. Er zijn markten waar de vleesconsumptie nog steeds toeneemt. De vraag naar kip, varkensvlees en biefstuk groeit sneller dan we kunnen produceren. Hierdoor zal naar verwachting de prijs van vlees flink stijgen. Meer mensen zullen daarom overstappen op plantaardige alternatieven. Vrijwel alle grote merken investeren in dit soort producten. Een bedrijf als Unilever wil zijn jaarlijkse omzet van plantaardige vlees- en zuivelproducten de komende jaren vervijfvoudigen tot een omzet van € 1 miljard in 2027. Ook concurrenten als Nestlé en Danone investeren miljoenen euro’s in productielijnen voor plantaardige producten.
Een goede waardepropositie.
Het ontwikkelen van een winstgevende businesscase voor duurzaam geproduceerd voedsel vereist veel knowhow. Je hebt technische ontwikkelkracht, de juiste partners, kennis van de markt en een helder beeld van je klant nodig. Al deze puzzelstukjes zullen uiteindelijk leiden tot een goede waardepropositie. De voorbeelden in dit verhaal laten zien dat de technologie er nu is. Bovendien worden consumenten niet meer verrast door plantaardige kippenvleugels in het winkelschap of suikervrije repen aan de kassa. Wil jij als bedrijf hier serieuze stappen in zetten en in de nabije toekomst profiteren van de exponentiële groei van duurzaam voedsel? Een product ontwikkelen zonder suiker, minder vet of op basis van plantaardige ingrediënten? Aarzel niet en neem contact op met onze specialist Demian Sepp. We doen er alles aan om van jouw concept een succesvolle businesscase te maken.
