Vier ontwerpprincipes om impact te maken met jouw businessmodel in food

Past jouw businessmodel nog wel in het snel veranderende landschap van de voedselindustrie? Of ben jij de eerste die met een nieuw recept komt? De traditionele businessmodellen worden uitgedaagd door een groep ambitieuze gamechangers.

Zoals je kunt lezen in ons vorige artikel, zijn duurzaamheid, digitalisering, gezondheid en gemak de belangrijkste drijfveren achter de wereldwijde voedseltransitie. In het afgelopen jaar hebben we samengewerkt met een aantal van jouw collega-vernieuwers en hebben we meer dan honderd baanbrekende businessmodellen bestudeerd. We ontdekten dat ze allemaal een paar gemene delers hebben. Dus maak je stoelriemen maar vast, want met deze vier ontwerpprincipes heb je de hoofdingrediënten in huis om jouw (toekomstige) businessmodel in food te kunnen versnellen.


1. Toegankelijkheid.

De meest succesvolle levensmiddelenbedrijven zorgen dat hun product op het juiste moment, op de juiste plaats en tegen de juiste prijs voor hun klanten toegankelijk is. Klinkt logisch, hè? Toch is het nog niet zo eenvoudig, want dat jouw product ergens in een schap ligt of op een menukaart staat, betekent niet automatisch dat het ook binnen handbereik is. Je klanten moeten nog altijd eerst van je bestaan afweten en van het bestaan van je product. En ze moeten het bovendien via het kanaal van hun voorkeur kunnen kopen. Maar over het algemeen zijn de waardeketens in de voedselindustrie lang en bestaan ze uit ingewikkelde systemen. Er zijn dus heel wat hindernissen te nemen voordat jouw product ook echt op het bord van de klant ligt.

Duo Duo Grocery is het succesvolle bedrijf van Pinduoduo, het grootste landbouwplatform van China. Lokale boeren verkopen er hun producten rechtstreeks aan klanten uit de omgeving. Die klanten komen hun vers fruit zelf ophalen en zo bespaart het bedrijf bakken met geld en een hoop tijd aan transport. In Europa zien we hoe leveranciers van gezonde maaltijdboxen de tussenpersoon buiten spel zetten en hun ingrediënten zelf bij de boer ophalen.

De vraag luidt dus: hoe kun je jouw bedrijf zodanig ontwerpen dat je product op elk willekeurig moment gegarandeerd binnen handbereik van je klanten is?


2. Beschikbaarheid.

Onze vrienden bij de VN voorspellen dat de wereldbevolking blijft groeien en in 2050 uit 10 miljard mensen zal bestaan. Dat zijn ook 10 miljard monden om te voeden. Zorgen dat er altijd genoeg voedsel voorhanden is, is daarom een cruciaal ontwerpprincipe. Hoe kan jouw bedrijf daaraan bijdragen? Hoe kun je jouw bedrijf slimmer inrichten en tegelijkertijd de bedrijven waar je mee samenwerkt in de hele waardeketen uitdagen om een tandje bij te zetten? Hoe kun je zorgen dat je minder resources gebruikt? Of hoe kun je met behulp van robotica, biotech en kunstmatige intelligentie jouw productie optimaliseren?


Voedsel kan overal worden verbouwd, zelfs in een stedelijke en vijandige omgeving. Square Roots,opgericht door Kimbal Musk (inderdaad: de broer van) zet zich ervoor in dat mensen in steden het hele jaar door van voedsel zijn voorzien. Ze veranderen zeecontainers in stapelbare boerderijen. Hun technologie is al zo vergevorderd dat ze overal ter wereld kan worden ingezet. We dagen je uit om bij het ontwikkelen van jouw volgende innovatie, ook aan de lange termijn te denken en aan beschikbaarheid binnen de grenzen van onze planeet.


3. Duurzaamheid.

Dit klinkt als een no-brainer. En toch zien we nog genoeg bedrijven die hun groenten groenwassen. Gelukkig zijn consumenten zich steeds meer bewust van hun ecologische voetafdruk en eisen ze meer transparantie over de herkomst van hun voedsel en de impact die dat voedsel heeft op het milieu.

Hoe eerlijker en opener je kunt zijn over je bedrijf, hoe groter de kans dat mensen bereid zijn om iets van jou te kopen. We weten dat het lastig is om in het gehele proces duurzaam te werken. Je producten biologisch verbouwen is één ding, maar als je ze vervolgens naar de andere kant van de wereld moet vervoeren, dan is dat weer een ander verhaal. Om deze uitdaging het hoofd te bieden, heb je samenwerking en co-innovatie in de hele waardeketen nodig.

In 2020 gingen Yara en IBM een samenwerking aan. Ze bouwden een cloud-agnostisch, digitaal landbouwplatform. Het doel van het platform is om over de hele wereld boeren en hun bedrijven te ondersteunen door middel van digitale diensten en landbouwkundig advies. Dit zou de voedselproductie op bestaande landbouwgrond moeten doen toenemen en uiteindelijk een einde moeten maken aan de ontbossing.


Het is Yara’s missie om een duurzame wereld zonder honger te creëren. En daar staan wij vierkant achter. Wij zijn van mening dat het opzetten en laten groeien van een levensmiddelenbedrijf, zonder rekening te houden met onze samenleving en het milieu, echt niet meer kan.


4. Betaalbaarheid.

Veel uitdagingen in de voedselindustrie kunnen met behulp van de nieuwste en beste technologieën opnieuw worden ontworpen. Maar het gaat er uiteindelijk om dat mensen altijd in staat zijn om jouw product te kopen. Het gemiddelde dat huishoudens met een laag of middeninkomen aan eten besteden, loopt terug. Terwijl de kosten voor producten en distributeurs juist oplopen. Dus hoe zorgen we dat de dingen betaalbaar blijven?

Laten we eens kijken naar Aerobotics. Dit Zuid-Afrikaanse bedrijf heeft een datagedreven managementsysteem ontwikkeld voor de landbouw waarmee het rendement kan worden geoptimaliseerd en beschermd, seizoen na seizoen. Prijsschommelingen hangen niet langer af van de opbrengsten. Ze gebruiken drones voor het verzamelen van de data. Daarmee vervangen ze de oude, arbeidsintensieve manier om hectaren grond te meten, gewasziekten te beheersen en het waterverbruik te controleren. Daardoor hou je meer tijd over om de boerderij te runnen. En dat leidt op de lange duur weer tot een betaalbaarder product. Hoe ziet betaalbaarheid eruit in jouw businessmodel?

Tot slot willen we je nog één inspirerend voorbeeld laten zien. Dat van het Liberiaanse bedrijf Kawadah Farms, een project van Tailored Food. Zij zijn erin geslaagd om alle vier de ontwerpprincipes op hun businessmodel toe te passen.

We zijn nieuwsgierig hoe deze principes in jouw business terugkomen. En of je hulp nodig hebt bij het (opnieuw) ontwerpen van jouw businessmodel in food. We staan uiteraard voor je klaar. Geef onze collega Demian maar een belletje.

Demian Sepp
Business designer Amsterdam

Demian Sepp

Enthusiastic, optimistic, open mind and open heart, team player, social connector, inspirator, changemaker, seeing the future potential, having fun, and enjoying the beauty of life.

Speaker profile

Hongerig naar meer?

Download ons playbook en leer van 3 future food business modellen: